Deze week kopte de krant ' Meer kinderen staan onder voogdij' - eind 2015 blijkt het aantal jeugdigen dat onder een voogdij maatregel valt meer dan 9000 bedraagt.
Negenduizend kinderen die niets meer van hun ouders te verwachten hebben.
Negenduizend kinderen waarvoor de Staat de volledige verantwoordelijkheid draagt.
Dat zijn er veel. Diezelfde week werd er veel aandacht besteed aan het vrijmaken van extra gelden voor voorschoolse opvang van jonge kinderen. Ik heb nog nooit iets gelezen over vrijmaken van gelden voor onze vergeten voogdijkinderen. Eigenlijk steekt me dat. Vandaar deze blog.
Voogdijkinderen, hoe zit dat dan? Waar wonen ze? Een deel woont in een pleeggezin of gezinshuis een ander deel woont in een jeugdzorginstelling, op een leefgroep. In 2014 woonde 29% van de voogdijkinderen in een pleeggezin, van een totaal van ruim 18.000 kinderen in pleegzorg (bron: factsheet pleegzorg 2014), dat zijn er ruim 5200. De cijfers van 2015 zijn nog niet bekend. Laten we aannemen dat er niet alleen groei is van het aantal kinderen onder voogdij, maar dat er ook in 2015 meer kinderen in pleeggezinnen wonen. Pleegzorg groeit, voogdij neemt toe. Laten we aannemen dat er 20.000 kinderen in pleegggezinnen wonen in 2015, dat circa eenderde onder voogdij staat dan zijn dat ruim 6500 kinderen. Dit is een 'educated guess' - een schatting. Dan is het geschatte aantal kinderen dat niet in een gezin woont maar wel een voogd heeft 2500 Dat is veel. 2500 kinderen die niet in een gezin opgroeien. Geen exclusieve gehechtheidsrelatie aangaan. Vijfentwintighonderd kinderen voor wie de belangrijkste persoon die zeggenschap heeft de voogd is.
Alle 9000 voogdijkinderen hebben ernstige dingen hebben meegemaakt. Immers, een voogdijmaatregel wordt alleen van kracht als ouders echt niet meer voor hun kind kunnen zorgen. Dan spelen zaken als ziekte, overmacht, verslaving, armoede, overlijden en dergelijke een rol. Kinderen die in elk geval allemaal met verlies en verdriet te maken hebben gehad. Juist deze kinderen verdienen veel aandacht van de overheid en de groep die het ondanks de voogdij zonder gezin moet stellen des te meer. Krijgen ze die ook?
Meetstal niet. De uitvoering van voogdij is armoedig. De voogd heeft veelal een groot hart, veel betrokkenheid maar ook een forse caseload, weinig tijd en nog minder middelen. Hij of zij behartigt de belangen van meerdere voogdijkinderen (en meestal ook nog van een groot aantal kinderen dat onder toezicht staat, waar gezag met ouders gedeeld wordt).
Met een beetje geluk komt de voogd er eens per zes weken tot twee maanden eraan toe elk voogdijkind ook even te zien en te spreken. Dat gebeurt via een bezoekje aan het pleeggezin of aan de leefgroep. Het papierwerk dat de voogdij met zich meebrengt maakt dat de voogd weinig (en soms helemaal geen) tijd heeft om echt iets persoonlijks te ondernemen met zijn of haar voogdijpupil. Als dat wel gebeurt is dat vaak op eigen kosten en in eigen tijd. Vanwege dat grote hart en die betrokkenheid. Want budget is er niet. Hoe triest is dat?
Wordt het geen tijd om daar wat aan te doen? Politiek en met name gemeenten: kijk eens echt naar uw voogdijkinderen en hun voogden! Voogdij, het uitvoeren van de kinderbeschermingsmaatregel die ouders hun ouderlijk gezag ontneemt, is de zwaarste en intensiefste manier van kinderbescherming die we kennen. Voogden krijgen echter amper tijd en nog minder faciliteiten om hier echt inhoudelijk invulling aan te geven.
Wat moet er gebeuren? Allereerst zou het de overheid sieren om de voogden in tijd zo te faciliteren dat zij een band kunnen opbouwen met hun voogdijkinderen. Ten tweede is voor het opbouwen van een band ook financiële ruimte nodig, ruimte om een keer samen wat te doen met een kind. Naar de speeltuin, naar een film, een voorstelling. De voogd als vervangende ouder namens moedertje staat moet daarvoor gefaciliteerd worden. Met 100 Euro per jaar per kind komen we al een heel eind. Doel is dat het kind zich speciaal voelt als de voogd voor hem of haar komt. Dat er iemand op aarde is waarmee - ondanks alles - een exclusieve relatie aangegaan wordt. Dat is belangrijk. Ten derde is de voogdij wel aan een update toe: organiseer het zo dat een voogd meerdere jaren mee kan lopen met zijn of haar voogdijpupillen en echt een relatie kan aangaan. Faciliteer dat. Continue relaties hebben zo vaak ontbroken in de levens van kinderen die onder voogdij staan. Daarbij zijn juist continuiteit en stabiliteit, met name in relaties, de pijlers onder opvoeding en ontwikkeling van kinderen. De relatie met de voogd kan zo'n pijler zijn. Uiteraard geldt als kader voor de uitvoering van de voogdij, de beroepscode en bijbehorende ethische standaarden.
Vervangend ouderschap zoals de voogdij, althans in juridische zin, kan worden gezien, is toe aan een upgrade en wel een inhoudelijke. Met 100 Euro per pupil per jaar en een aantal extra uren voor de voogd komen we een heel eind in de goede richting! Beste politici en bestuurders, maak meer middelen vrij voor het uitvoeren van de voogdij! Deze kinderen hebben dit nodig!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten